Huzursuz Bağırsak Sendromu (HBS)
Huzursuz Bağırsak Sendromu (İngilizce: Irritable Bowel Syndrome - IBS), kalın bağırsakta görülen ve karın ağrısı, şişkinlik, gaz, ishal ve/veya kabızlık gibi belirtilerle karakterize kronik bir rahatsızlıktır. HBS, bağırsakların yapısında herhangi bir anormallik olmamasına rağmen işlev bozukluğuna yol açar. Bu nedenle, fonksiyonel bir gastrointestinal bozukluk olarak kabul edilir.
Belirtileri:
- Karın ağrısı ve kramplar: Genellikle dışkılama ile hafifler.
- Şişkinlik ve gaz: Aşırı gaz üretimi ve gaz çıkarma.
- İshal: Sık ve sulu dışkılama.
- Kabızlık: Seyrek ve zorlu dışkılama.
- Dışkı kıvamında değişiklik: Sert, topaklı veya sulu dışkı.
- Dışkılama sıklığında değişiklik: Normalden daha sık veya daha seyrek dışkılama.
- Mukuslu dışkı: Dışkıda sümüksü madde.
Nedenleri:
HBS'nin kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak, çeşitli faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir:
- Bağırsak kasılmalarındaki anormallikler: Bağırsak kaslarının çok hızlı veya çok yavaş kasılması.
- Viseral hipersensitivite: Bağırsakların normalden daha hassas olması.
- Bağırsak mikrobiyotasındaki değişiklikler: Bağırsaklardaki bakteri dengesinin bozulması.
- Psikolojik faktörler: Stres, anksiyete ve depresyon.
- Gıda intoleransları: Bazı yiyeceklerin (örneğin, gluten, laktoz) belirtileri tetiklemesi.
Teşhis:
HBS teşhisi, belirtilere ve diğer olası nedenlerin dışlanmasına dayanır. Doktorunuz, fiziksel muayene yapacak, tıbbi geçmişinizi alacak ve bazı testler isteyebilir. Bu testler şunları içerebilir:
- Kan testleri
- Dışkı testleri
- Kolonoskopi veya sigmoidoskopi
Tedavi:
HBS'nin kesin bir tedavisi yoktur, ancak belirtileri yönetmek için çeşitli yöntemler mevcuttur:
- Yaşam tarzı değişiklikleri:
- Stresi yönetmek (meditasyon, yoga, egzersiz)
- Düzenli uyku
- Bol su içmek
- Düzenli egzersiz yapmak
- Beslenme değişiklikleri:
- Belirtileri tetikleyen yiyeceklerden kaçınmak
- Lif alımını artırmak
- FODMAP diyeti uygulamak
- İlaçlar:
- Spazm gidericiler
- Laksatifler
- İshal önleyici ilaçlar
- Antidepresanlar
- Probiyotikler
Önemli konular: